| تحلیل سوگ نگاره حماسه عاشورا در نقاشی های معاصر کودکان با تکیه بر رویکرد فرهنگ دیداری |
| کد مقاله : 1011-ASHORA |
| نویسندگان |
|
صدیقه ادراکی * دانشجوی ارشد رشته پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران |
| چکیده مقاله |
| حماسه عاشورا از وقایع تأثیرگذار صدر اسلام به شمار می آید که در باور و اعتقادات فرهنگ مردم ایران با درون مایه عزاداری، باعث خلق آثار هنری بسیاری در طول تاریخ گشته است. مسئله و مفهوم بازنمایی وقایع تاریخی همواره در دوره های گوناگون دچار تغییر و تحولات فراوانی بوده است. آیین های اجتماعی و فرهنگی یکی از عناصر تاثیر گذار بر ذهنیت کودک است. کودک در جهان معاصر بیش از گذشته در ارتباط با تصویر و تجربه دیداری است. فرهنگ دیداری زمینه ای بینارشته ای است که از منظری انسان شناختی به کارکرد تصویر در محدوده های دیداری دوران معاصر اشاره دارد. بر اساس این رویکرد، تصاویر تنها بازنمایی واقعیت نیستند بلکه دارای معانی و محتوای بسیاری از ارزش ها، عقاید و باورهایی هستند که توسط فرم های دیداری در زندگی انسان شکل می گیرند. تحقیق حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که تاثیرات دیداری آیین محرم بر ذهنیت و هنر معاصر کودکان چگونه است و بر مبنای این تاثیرات، کودکان چگونه از فرهنگ بومی، جغرافیا و آیین‌های محرم در خلق آثار خود استفاده کرده اند؟ هدف پژوهش تحلیل و بررسی تاثیرات دیداری آیین محرم از منظر فرهنگی و هنری، همچنین تجلی و چگونگی بازتاب آن در نقاشی های معاصر کودکان می باشد. رویکرد تحقیق توصیفی تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای از طریق فیش‌برداری و تصویرخوانی است. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها کیفی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که ذهنیت و هنر معاصر کودکان در یک نظام بازنمایی فرهنگ دیداری شکل می گیرد. دقت در جزئیات و تجربه دیداری کودک با نگاهی آشنا به مراسم آیینی محرم همراه است و کودک در بیشتر مواقع به جای بازنمایی واقعه بزرگ تاریخی عاشورا کوشیده تا حقایقی را در شمایل رویدادی برای یادآوری بیان کند و اثری متناسب با آیین‌های محرم در فرهنگ ایرانی خلق کرده است. |
| کلیدواژه ها |
| سوگ نگاره، حماسه عاشورا، نقاشی معاصر کودکان، فرهنگ دیداری. |
| وضعیت: پذیرفته شده |