بازشناسی تمایزات فضایی-هندسی بناهای مذهبی شهر کرمان (مقایسه تکایا و مساجد دوره قاجار)
کد مقاله : 1023-ASHORA
نویسندگان
محمدعلی اشرف گنجوئی *
کرمان دانشگاه شهیدباهنر دانشکده هنر و معماری صبا بخش معماری
چکیده مقاله
پژوهش‌های متعددی بصورت مجزا، ویژگی‌های معماری مساجد و تکایا را مورد بررسی قرار داده‌اند با این حال مقایسه بین این دو بنا به عنوان دو فضای مذهبی که از الگوی حیاط مرکزی در آنها استفاده شده، چندان مورد توجه نبوده است. در این پژوهش تفاوت‌های فضایی- هندسی تکایا و مساجد قاجار در شهر کرمان مورد تحلیل قرار می‌گیرد. در این مورد دو سوال مطرح می‌شود: 1-چه تفاوت‌های فضایی- هندسی بین تکایا و مساجد قاجار در شهر کرمان وجود دارد؟ 2- نقش حیاط در مساجد با تکایا چه تفاوت‌هایی دارد؟ برای پاسخ به دو سوال پژوهش، 3 بنای مسجد و 3 بنای تکیه مرتبط با سبک قاجار درشهر کرمان انتخاب و وجوه مختلف شکلی آنها مقایسه می‌شوند. نتایج حاکی از اهمیت فضای بسته مساجد نسبت به تکایا است و در عین حال حیاط تکایا ماهیت درونگرای حیاط مساجد را در خود ندارد و به همین منظور کنج‌های آنها بدون واسطه به فضای شهری باز می‌شود. بطور خلاصه در مساجد فضای سرپوشیده در درجه اول اهمیت و فضای حیاط در خدمت آن است اما برعکس آن در تکایا، فضای سرپوشیده فاقد وسعت و عمق لازم بوده و در درجه دوم اهمیت قرار دارد.
کلیدواژه ها
تکایا، مساجد، قاجار، شهر کرمان
وضعیت: پذیرفته شده