| جستاری در تفاوت های فضایی-هندسی بناهای مذهبی شهرهای کرمان و یزد (مقایسه تکایای کرمان و حسینیه های یزد) |
| کد مقاله : 1054-ASHORA (R3) |
| نویسندگان |
|
محمدعلی اشرف گنجوئی * کرمان دانشگاه شهیدباهنر دانشکده هنر و معماری صبا بخش معماری |
| چکیده مقاله |
| معماری تکایا و مساجد حاوی ارزش‌هایی است که در پژوهش‌های متعدد به آنها پرداخته شده است. با این حال مقایسه بین این دو بنا که هر دو مذهبی هستند و شناسایی تفاوت‌های آنها نیازمند بررسی بیشتری است. در این پژوهش تفاوت‌های فضایی- هندسی تکایا و مساجد قاجار مورد تحلیل قرار می‌گیرد. بر این اساس تعدادی از تکایای شهر کرمان و حسینیه‌های شهر یزد مقایسه می‌شوند. لازم به ذکر است در شهر کرمان اغلب از واژه تکیه برای فضاهای عزاداری محرم استفاده می شده اما در یزد واژه حسینیه، غالب است. در این پژوهش یک سوال مطرح می-شود: 1-چه تفاوت‌های فضایی- هندسی بین تکایای شهر کرمان و حسینیه‌های یزد وجود دارد؟ برای پاسخ به سوال پژوهش، 3 بنای تکیه و 3 بنای حسینیه در مقیاس محلی انتخاب و وجوه مختلف شکلی آن مقایسه می‌شوند. نتایج حاکی از استفاده بیشتر از فضای بسته در تکیه نسبت به حسینیه است و در عین حال حیاط تکایا در کرمان آزاد‌تر و با انعطاف بیشتری نسبت به حسینیه‌های مورد مطالعه در یزد هستند و به همین منظور کنج‌های تکایا بدون واسطه به فضای شهری باز می‌شود. اما کنج‌های حیاط حسینیه‌ها در یزد غالبا بسته بوده و هماهنگی بیشتری بین ریتم نماهای متقابل دیده می‌شود که نشان از محصوریت و پیوستگی بیشتر حیاط است. در نهایت کشیدگی غالب در تکایای کرمان اغلب شمالی جنوبی است اما در یزد این کشیدگی در همه نمونه‌های مورد مطالعه شرقی غربی است. |
| کلیدواژه ها |
| تکایا، حسینیه‌ها، شهر یزد، شهر کرمان |
| وضعیت: پذیرفته شده |