بررسی نشانه ها و نمادهای هنر شیعی در پرده های عاشورایی نقاشی قهوه‌خانه‌ای (مطالعه موردی: پرده مصیبت کربلا اثر حسین قوللرآغاسی)
کد مقاله : 1056-ASHORA
نویسندگان
مستوره سرحدی *
گروه گرافیک
چکیده مقاله
چکیده:
با برقراری حکومت‌های شیعی در ایران، حماسه عاشورا و حوادث قبل و بعدازآن به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین وقایع بشری بر فرهنگ و باور مردم تاثیرگذاشت و پیوندی تنگاتنگ بازندگی روزمره جامعه شیعیان پیدا کرد. از بازخوردهای تأثیر حادثه عاشورا بر فرهنگ و هنر ایران، ظهور نقاشی قهوه‌خانه‌ای در اواخر دوره قاجار است. نقاشی قهوه‌خانه‌ای به دلیل خاستگاه مردمی و ارتباط بی‌واسطه‌ی هنرمندانش با جامعه توانست جایگاه شایسته و قابل‌اعتمادی در میان مردم زمان خود پیدا کند. هنرمندان قهوه‌خانه‌ای توجه‌ای ویژه‌، به انعکاس سلایق و علائق ملی –مذهبی در فرهنگ‌عامه داشتند. ازاین‌رو با تأکید بر ذائقه زیباشناسانه زمانه و باور شیعی آثاری بدیع، نوآورانه و تأثیرگذار خلق کردند. برجسته‌ترین مضامین این آثار مربوط به صحنه‌پردازی‌های واقعه‌ی کربلا است. دراین مقاله، به جهت بازنمایی یافته‌ها، طبقه‌بندی و تحلیل، پرده مصیبت کربلا یکی از شاخص‌ترین آثار عاشورایی استاد حسین قوللرآغاسی بنیان‌گذار مکتب قهوه‌خانه به‌عنوان نمونه انتخاب گردیده‌است. روش تحقیق این مقاله به‌صورت تحلیلی- توصیفی بر پایه منابع تاریخی، اسنادی و کتابخانه‌ای است. فرضیه غالب در این مقاله آن است که واقعه عاشورا گرچه حقیقتاً تلخ و جانسوز است اما در درون خود تابلوی زیبایی از آزادگی و شناخت انسان ها است که می‌توان به بهترین شکل ممکن مشاهده کرد. یافته‌های پژوهش با تکیه براعتقادات شیعیان و عناصرمحتوایی نشانه‌ها و نمادهای عاشورایی در حوادث تاثیر گذار تاریخ شیعیان و تجلی آن در هنرشیعی است.
کلیدواژه ها
واژگان کلیدی: هنر شیعی، نقاشی خیالی نگاری، پرده‌های عاشورائی، حسین قوللرآغاسی.
وضعیت: پذیرفته شده