| مقایسه عکس های عاشورا در عهد قاجار با عهد پهلوی |
| کد مقاله : 1070-ASHORA |
| نویسندگان |
|
پویا زمانیان *1، مهری کسیری2 1دانشگاه پیام نور مرکز اصفهان - دانشکده هنر و معماری - گروه عکاسی 2دانشگاه پیام نور نجف آباد |
| چکیده مقاله |
| محرم و عاشورا یکی از مناسک بزرگ معنوی است که هر ساله در ایران با شکوه زیادی برگزار می شود و هنرمندان بسیاری را جذب خود می کند. عکاسی یکی از رسانه هایی است که از ابتدای ورود به ایران در خدمت این مراسم درآمد. از زمان قاجار با ورود اولین دوربین های عکاسی و بر حسب علاقه ای که پادشاهان قاجار به برگزاری مراسم عاشورا داشتند، عکاسان زیادی از این مراسم به شیوه های مختلف عکاسی کردند. در دوره پهلوی با توجه به محدودیت هایی که رضا شاه بعد از به قدرت رسیدن در رابطه با جلوه های دین ایجاد کرد، برگزاری مراسم عاشورا و به تبع، عکاسی از آن کم شد. با توجه به تغییرات فرهنگی و سیاسی در دو عهد پهلوی و قاجار و همچنین پیشرفت هایی که در زمینه فن و هنر عکاسی اتفاق افتاد، تصاویر حاصله می بایست تفاوت هایی با یکدیگر داشته باشند. پژوهش پیش رو که به روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی و با شیوه جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای و مراجعه به سایت های اینترنتی انجام شده، به بررسی و مقایسه شباهت ها و تفاوت های این آثار پرداخته است. عکس های مورد بررسی از وب سایت های مختلف جمع آوری شده و بر اساس موضوع دسته بندی شدند. همچنین ساختار بصری و زیبایی شناسی آن ها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد عکاسی از سه موضوع در دو دوره مشترک بوده است : عکاسی از دسته جات عزاداری و مردم در خیابان ها ، تکایا، مساجد و امام زاده ها – اعضای هیئت های عزاداری و تعزیه در قالب گروههای چیدمان شده – شاه یا اعضای خانواده و سلطنت. اما در دوره قاجار عکس هایی از قمه زنان و همچنین زنان در مکان های عزاداری دیده شد که در عهد پهلوی نمونه ای نداشت، همچنین در اواخر دوره پهلوی عکس های محرم با تصاویری از امام خمینی همراه بود که این وجهه سیاسی در عکاسی قاجار سابقه نداشت. از نظر ویژگی های تصاویر باید به این نکته اشاره کرد که بیشتر تصاویر دو گروه با لنزهای زاویه باز و از ارتفاع بالا و با عمق میدان زیاد گرفته شده اند و در هیچ کدام یک از دو دسته تصویر معیارهای زیبایی شناسانه ترکیب بندی وجود ندارد. |
| کلیدواژه ها |
| عکاسی، عاشورا، قاجار، پهلوی |
| وضعیت: پذیرفته شده |